สำรวจอาการ “ตาสว่างทางการเมือง” และอายุคนมาม็อบครั้งที่ 8 (10 ธ.ค. 63)
January 29, 2021
โพลนี้อยากรู้ว่า “คุณตาสว่างทางการเมืองหลังเหตุการณ์อะไร”
สารภาพตามตรงว่าเป็นหนึ่งในโพลที่ยากที่สุดที่ทำมา เพราะหัวข้อค่อนข้างซับซ้อน ต้องใช้เวลาอธิบายผู้ร่วมติดสติกเกอร์แต่ละคนค่อนข้างนาน ผู้ติดสติกเกอร์บางคนก็ยืนอ่านตัวเลือกอยู่เป็นหลายนาที
คำว่า “ตาสว่าง” กินความหมายค่อนข้างกว้าง แต่โดยรวมเราอธิบายผู้ติดสติกเกอร์ไปว่า “เป็นการตื่นรู้ทางประชาธิปไตย / รู้สึกตอนไหนที่รู้ตัวว่าถูกหลอกจากผู้มีอำนาจ / ตอนไหนที่รู้ว่าสิ่งที่เคยเข้าใจเกี่ยวกับการเมืองการปกครองไทยไม่ได้เป็นอย่างที่คิด / ตอนไหนที่เลือกข้าง”
เราเน้น “่ช่วงเวลา” ที่เขาตาสว่าง หลังปีพ.ศ. ใด หรือ เหตุการณ์ใดที่ทำให้ผู้ติดสติกเกอร์ตาสว่าง เช่น มีผู้ติดสติกเกอร์ที่เกิดไม่ทันหกตุลา แต่ตาสว่างจากวิดิโอหกตุลา เราก็จะถามเขาว่าแล้วการเคลื่อนไหวอะไรที่ทำให้กลับไปดูวิดิโอหกตุลา คำตอบอาจมาจากเคลื่อนไหวปี 63 ก็ต้องให้เขาติดสติกเกอร์ที่การเคลื่อนไหวปี 63
ทีมพยายามจะคิดตัวเลือกเหตุการณ์ให้ครอบคลุมมากที่สุด แต่พอไปทำจริงพบว่ามีคนจำนวนหนึ่งที่บอกว่า เขาไม่ตรงตามตัวเลือกเหล่านี้ เราจึงเพิ่มหัวข้อ “อื่นๆ / ตาสว่างเอง” เข้าไป
ตัวอย่างของผู้ที่ติดชอยส์นี้เช่น มีช่วงหนึ่งของชีวิตไปอยู่ต่างประเทศ แล้วเริ่มรู้สึกเอะใจ ว่าทำไมการปกครองบางอย่างถึงริดรอนสิทธิ์เหมือนกัน เขาถึงตาสว่างด้วยตนเอง
นอกจากนี้ยังพบว่ามี error พอประมาณ คือ เกิดไม่ทันช่วงเหตุการณ์ แต่ติดสติกเกอร์ที่เหตุการณ์ เราจึงมีการดึงสติกเกอร์ออกบางส่วน
ตามข้อจำกัดที่กล่าวไปทั้งหมด ผลโพลออกมาเป็นดังนี้ค่ะ
สำรวจวันที่ 10 ธันวาคม 2563 งานเสวนา “ยกเลิก 112 สิแล้วจะเล่าให้ฟัง” ณ อนุสรณ์สถาน 14 ตุลาคม สี่แยกคอกวัว เวลา 16.00 – 18.10 มีผู้ร่วมสำรวจ 387 คน
16 ตุลา 16 – 15 คน (3.9%)
6 ตุลา 19 – 13 คน (3.4%)
พฤษภาทมิฬ 35 – 18 คน (4.7%)
พันธมิตรและรัฐประหารปี 49 – 73 คน (18.9%)
พันธมิตรและงานน้องโบว์ปี 51 – 26 คน (6.7%)
ล้อมปราบคนเสื้อแดงและ Big Cleaning Day – 81 คน (20.9%)
กปปส และ รัฐประหารปี 57 – 47 คน (12.1%)
คสช. เรียกปรับทัศนคติปี 57-60 – 27 คน (7.0%)
เลือกตั้งปี 62 และยุบพรรคอนาคตใหม่ปี 63 – 41 คน (10.6%)
การเคลื่อนไหวทางการเมืองปี 63 – 34 คน (8.8%)
อื่นๆ / ตาสว่างเอง – 12 คน (3.1%)
ส่วนเพิ่มเติม – เนื่องจากเราเข้าใจว่า Journey การตาสว่างของแต่ละคนมีความหลากหลาย นอกจากโพลแล้ว เรามีบอร์ดให้เขียนโพสต์อิทแปะข้างๆ กัน ซึ่งจะนำมาเผยแพร่ต่อไป
ข้อจำกัดอื่นๆ
– วันที่เก็บข้อมูลไม่เชิงเป็นม็อบ ออกเป็นกึ่งงานเสวนา กึ่งเวทีการแสดง ทำให้มีคนที่มาร่วมเก็บข้อมูลไม่มาก ถ้าไม่นับครั้งแรกที่สีลม ครั้งนี้มีคนมาร่วมตอบคำถามน้อยที่สุด
เรียนรู้อะไร
– จุดเริ่มต้นของอาการตาสว่างของคนมีการกระจายค่อนข้างมาก เหตุการณ์ที่เยอะที่สุดคือในช่วงพันธมิตรทั้งสองรอบปี 49 และปี 51 ซึ่งสอดคล้องไปกับช่วงอายุของผู้ที่มาร่วม (ดูกราฟอายุอันที่สอง)
– ทีมมีการเก็งว่าจะต้องทำตัวเลือกไหนให้ช่องใหญ่ ซึ่งเราเดาว่าปี 63 แต่จริงๆ ผู้ตอบปี 63 มีไม่มาก อนุมานได้สองข้อ 1) เนื่องจากเป็นงานเฉพาะมากๆ ผู้ที่มาร่วมอาจจะเป็นสายที่สนใจการเมืองมากๆ ซึ่งเป็นไปได้ว่าน่าจะเป็นผู้ที่มีอาการตาสว่างมานานแล้ว 2) พอมันไม่ใช่ม็อบใหญ่ population ของคนที่ตื่นจากมูฟเมนท์ในปีนี้อาจจะมาน้อย
– ใดๆ ก็ตามเอาเฉพาะผลของรอบนี้ ทำให้เห็นว่า สิ่งที่ระเบิดในปี 63 เป็นอาการสะสมที่เกิดมาเป็นสิบปีแล้ว ไม่ใช่สิ่งที่เพิ่งเกิด มีอาการตาสว่างอย่างต่อเนื่องมาตลอด ไม่ใช่สิ่งที่เพิ่งเกิดขึ้นในปี 63 นี้ อื่นๆ
