รีวิว Crying in H Mart
June 5, 2022
“ตั้งแต่แม่ตาย ฉันก็ร้องไห้ในซูเปอร์ H Mart ไม่หยุด…”
Crying in H Mart เป็นหนังสือบันทึกความทรงจำ (memoir) ว่าด้วยความสัมพันธ์ระหว่างแม่กับลูกสาว คนเขียนชื่อ Michelle Zauner ลูกครึ่งเกาหลีอเมริกันนักร้องนำอินดี้ร็อคแบนด์วง Japanese Breakfast อยู่ที่อเมริกา หนังสือเล่มนี้สำรวจความสัมพันธ์ที่ซับซ้อนที่สุดในโลกรูปแบบหนึ่ง คือ ความสัมพันธ์ระหว่างแม่และลูกสาว
มิเชลบอกว่าตอนเด็กๆ ความรักของแม่เป็น “tougher than tough love” “โหดหินเสียยิ่งกว่ารักแบบโหดๆ” เมื่อเธอตกจากต้นไม้เป็นแผลร้องไห้ เธอไม่เข้าใจว่าทำไมแม่ชาวเกาหลีของเธอจึงไม่วิ่งเข้ามาโอ๋ลูกแบบแม่เพื่อนอเมริกันที่เธอรู้จัก ทำไมแม่ถึงไม่ตะโกนโวยวาย “เพื่อ” เธอ แต่ตะโกน “ใส่” เธอ ราวกับว่าเธอเป็นของที่แม่ไม่อยากให้เกิดการชำรุด เธอบรรยายว่ารักของแม่ “brutal, industrial strenght” รักรุนแรงระดับ “อุตสาหกรรม”
แม่และมิเชลผูกพันกันผ่าน “อาหาร” แม้แม่จะมีนิสัย “ควบคุมทุกประสบการณ์การกิน” แต่อาหารก็เป็นเพียงสิ่งเดียวที่มิเชลทำให้แม่ได้เมื่อแม่อยู่ในช่วงคีโม อาหารเป็นตัวแทนของความรัก เป็นตัวแทนของการคืนดี เป็นสิ่งที่เหลืออยู่ในตัวมิเชลในวันที่แม่ไม่อยู่
หลังจากมิเชลเติบโตเป็นนักร้องวัยรุ่นตามหาฝัาออกจากบ้านพร้อมรอยสักที่แม่ไม่ปลื้มจนทำให้ทั้งคู่ห่างเหินกันหลายปี เมื่อแม่ป่วย มิเชลก็กลับมาใช้ชีวิตอยู่กับแม่อีกครั้ง ความสัมพันธ์ทั้งคู่เริ่มดีขึ้นจนมิเชลถึงขนาดพูดว่า
“ดีจังที่เราสามารถเอ็นจอยการมีบทสนทนาต่อกันได้”
“จริง” แม่เธอตอบ “รู้มั้ยว่าแม่เพิ่งเรียนรู้อะไร แม่เพิ่งเรียนรู้ว่าตลอดชีวิตของแม่ แม่ไม่เคยเจอคนแบบลูกเลย”
มิเชลถึงกับสะดุด นี่ไม่ใช่ประโยคที่คาดคิดว่าจะได้ยินจากคนที่คลอดและเลี้ยงเธอมาเป็นสิบๆ ปี แต่มิเชลก็ไขความลับจักรวาลออกข้อหนึ่งว่า คนเป็นแม่เองก็ต้องพยายามอย่างหนักที่จะเข้าใจเธอ เหมือนกับที่เธอผู้เป็นลูกต้องพยายามอย่างหนักที่จะเข้าใจแม่เหมือนกัน
แม่ของมิเชลมักพูดว่า “เก็บน้ำตาไว้ในวันที่แม่ตาย” ตั้งแต่เล็กจนโตมิเชลคิดเสมอว่าประโยคที่ฟังสุดโหดคำขวัญนำชีวิตเป็นประญคเฉพาะตัวของแม่ แต่เมื่อเธอกลับไปเยี่ยมญาติที่เกาหลีมิเชลจึงได้รู้ความจริงว่านี่เป็นประโยคที่ยายชอบพูดกับแม่ “เก็บน้ำตาไว้ในวันที่แม่ตาย” มิเชลได้เรียนรู้ว่าแม่เธอเองก็ถูกเลี้ยงดูมาด้วยประโยคเดียวกัน ผ่านจากรุ่นสู่อีกรุ่น
แม่มักสอนให้มิเชลเก็บ 10% ของตัวเองไว้ให้เป็นสมบัติของตัวเอง อย่าบอกแม้กระทั่งสามี ลูก หรือใครก็ตาม ในวันที่แม่เสียแล้วสิ่งต่างๆ ที่มิเชลไม่เคยได้เรียนรู้เกี่ยวกับแม่ทำให้มิเชลสงสัยว่า 10% ที่แม่เก็บไว้มีมากแค่ไหน มีอะไรที่มิเชลไม่เคยเรียนรู้เกี่ยวกับแม่ตัวเองบ้าง